Η παγίδα της οικειότητας

[Xenios]

Του Κωνσταντινου Ζουλα

«Χρηστάρα! Ελα δω να σε ρωτήσω κάτι, γιατί δεν μας τα ’πες καλά». Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πόσο αμήχανα αισθάνθηκα στο πρώτο μπρίφινγκ που με εστειλε η εφημερίδα. Κυβερνητικός εκπρόσωπος ήταν ο κ. Χρήστος Πρωτόπαπας και ο δημοσιογράφος που μετά την ενημέρωση τον αποκάλεσε «Χρηστάρα», γνωστός τηλεοπτικός ρεπόρτερ. Η αφεντιά μου μόλις είχε γυρίσει από το Βέλγιο, όπου εργαζόμουν ως ανταποκριτής. Σας μιλώ ειλικρινά, η έκπληξή μου δεν προκλήθηκε μόνον από την υπέρμετρη οικειότητα που διαπίστωσα ότι υπήρχε ανάμεσα στους δημοσιογράφους και τους κυβερνώντες όσο κυρίως από το ότι αρκετοί συνάδελφοι φρόντιζαν καθημερινά να επιδεικνύουν δημοσίως αυτό το κολλητηλίκι τους με τους πολιτικούς, σαν να είμαστε όλοι μια «παρέα».

Δεν σας κρύβω ότι λίγους μήνες αργότερα, και χωρίς καλά καλά να το καταλάβω, είχα «προσαρμοσθεί» πλήρως σε αυτήν τη γενική χαλαρότητα που είδα στις «ελληνικές» σχέσεις δημοσιογραφων και εξουσίας. Αποκαλούσα και εγώ τον κ. Πρωτόπαπα «Χρήστο», τον κ. Ρέππα «Δημήτρη», τον κ. Ζαγορίτη «Λευτέρη», τον κ. Παυλόπουλο «Προκόπη», χωρίς καν με τους περισσότερους να έχω ανταλλάξει άλλη κουβέντα πέραν των τυπικών επαγγελματικών του ρεπορτάζ. Δεν θα μπορούσα, όμως, να κάνω και διαφορετικά, διότι αίφνης συνειδητοποίησα ότι σχεδόν όλοι οι πολιτικοί με αποκαλούσαν από την πρώτη στιγμή «Κωνσταντίνο» ή «Κώστα» ή και «Κώστα μου», χωρίς καν να με ξέρουν. Μια δυο φορές τους απάντησα στον πληθυντικό. Εκείνοι, ωστόσο, συνέχιζαν απτόητοι στον ενικό και για να μη γίνω γραφικός μπήκα κι εγώ στο κλίμα, χωρίς βέβαια να φτάσω στο σημείο να τους αποκαλέσω Χρηστάρα ή Πάκη ή... Μεγάλε, όπως άλλοι συνάδελφοί μου, διότι δεν μου έβγαινε, δεν μου βγαίνει.

Θα αναρωτιέστε αν με έπιασε ένας ξαφνικός καθωσπρεπισμός. Οχι βέβαια. Από μικρός γνώριζα ότι ένα βασικό δημοσιογραφικό προσόν είναι η προσέγγιση της εξουσίας με την επιστράτευση ακόμη και ενός καλώς εννοούμενου θράσους. Ενα σημαντικότερο μάθημα, ωστόσο, που πήρα είναι ότι σε αυτό το επάγγελμα βρίσκεσαι πάντοτε απέναντι από την εξουσία. Οτι εκείνη πάντα θα προσπαθεί να έρθει προς το μέρος σου, αλλά εσύ είσαι που υποχρεούσαι να την κρατάς σε απόσταση ασφαλείας. Και αυτή η απόσταση είναι προφανές ότι μόνον εύκολο δεν είναι να διατηρηθεί με τα Κώστα μου, τα Μάκη μου και όλο αυτό το παράδοξο κολλητηλίκι.

Εν ολίγοις, θεωρώ ότι τη μεγαλύτερη ευθύνη για όσα έκπληκτοι παρακολουθούμε αυτές τις μέρες την έχουμε οι δημοσιογράφοι και πρωτίστως όσοι εξακολουθούμε σε αυτή τη δουλειά να πιστεύουμε σε κάποιους κανόνες, κάποιες αρχές και κάποιες αξίες. Διότι δεν φροντίσαμε εγκαίρως να καταδείξουμε, να απομονώσουμε και εν τέλει να εκδιώξουμε από το «σινάφι» μας κάποιους, που όπως αποδεικνύεται, πλέον, όχι μόνον ενέδωσαν στα κελεύσματα της εξουσίας, αλλά επιδίωξαν να γίνουν και οι ίδιοι μέρος της, επικαλούμενοι κατά τα άλλα το δημοσιογραφικό απόρρητο για τις αμαρτίες τους...

Καθημερινή