Σαμοθράκη

[Xenios]

Εκείνο που πραγματικά σε κερδίζει στη Σαμοθράκη δεν είναι τόσο το περιβάλλον, όσο αυτή η παράξενη αίσθηση που το καλύπτει. Λέτε να φταίνε τα «Kαβείρια μυστήρια»;...



Σίγουρα, κοιτάζοντας τον χάρτη της Ελλάδας, η απόσταση μεταξύ της πρωτεύουσας του τσιμέντου και του καταπράσινου αυτού νησιού δεν δείχνει καθόλου αμελητέα· η πρόσβαση εξάλλου στο νησί δεν ενθαρρύνει ιδιαίτερα τον τουρισμό και... αποθαρρύνει τους ντόπιους! Εάν ξεκινήσετε από Αθήνα, το ταξίδι διαρκεί από 13 έως 20 ώρες (ανάλογα με το δρομολόγιο), ενώ εάν προτιμήσετε το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, από μία έως δυόμισι. Αεροδρόμιο δεν υπάρχει, οπότε ξεχάστε τέτοιου είδους ευκολίες. Γενικά, καλό θα ήταν να ξεχάσετε τις πολλές ανέσεις και τις πολυτέλειες· η Σαμοθράκη θέλει αρκετό χρόνο, άνετα ρούχα, αθλητικά παπούτσια, λίγα χρήματα και άφθονα φιλμ...



O λιμήν

«Επί της υποδοχής» στο νησί είναι η Καμαριώτισσα, ένα μικρό χωριό, γεμάτο ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες -με ως επί το πλείστον εξαίρετο φαγητό- λίγα ξενοδοχεία, τα περισσότερα από τα μπαρ του νησιού και το μοναδικό του night club. Γενικά, οι επιλογές για νυχτερινή ζωή στο νησί είναι μάλλον περιορισμένες (μερικά μπαρ στην Καμαριώτισσα και στη Χώρα, ένα κέντρο διασκέδασης στην Καμαρριώτισσα). Oμως, η ξέφρενη νυχτερινή ζωή δεν είναι το ζητούμενο στην ακριτική Σαμοθράκη. Ωστόσο, τα περισσότερα μπαράκια είναι όμορφα, με ζεστή ατμόσφαιρα και αρκετά ενημερωμένη δισκοθήκη. Κοινώς, καλά θα περάσετε.



Η Καμαριώτισσα βρίσκεται σε κομβικό σημείο: συνδέει το βόρειο τμήμα του νησιού (Παλαιόπολη, Θέρμες, Λουτρά, Κήποι) με τη Χώρα και το νότο (Aλώνια, Λάκκωμα, Προφήτης Ηλίας, Παχιά Aμμος).

Το οδικό δίκτυο δεν καλύπτει περιμετρικά ολόκληρο το νησί και μεγάλο μέρος του νότιου τμήματος της Σαμοθράκης είναι επισκέψιμο μόνο με καραβάκι ή καΐκι. Καλό θα είναι, επίσης, να έχετε υπόψη σας ότι ο μοναδικός τουριστικός χάρτης που θα βρείτε στα καταστήματα του νησιού είναι ελλιπής και έχει μερικά λάθη, ωστόσο είναι μια καλή αρχή για να αποκτήσετε μια ιδέα της γεωγραφίας του νησιού και μια αρκετά καλή βάση για την περιήγησή σας.

Χώρα

Τέσσερα χιλιόμετρα ανατολικά της Καμαριώτισσας βρίσκεται η Χώρα του νησιού (σ.σ. στη διαδρομή βρίσκεται και το μοναδικό βενζινάδικο), περικυκλωμένη από θασίτικο πεύκο (Pinus bruttia), κτισμένη αμφιθεατρικά στις πλαγιές του όρους Σάος, μακριά από τη θάλασσα και τα... αδιάκριτα βλέμματα πειρατών και λοιπών υποψήφιων κατακτητών του παρελθόντος (ήταν αρκετοί).


Εγκαταλείπουμε το αυτοκίνητο κοντά στο Κέντρο Υγείας, στην είσοδο της Χώρας και συνεχίζουμε πεζή στα όμορφα πλακόστρωτα σοκάκια. Πρώτη -απαραίτητη- στάση στο καφενείο «Λευκός Πύργος» για να δοκιμάσουμε τα φημισμένα γλυκά που φτιάχνουν ο Γιώργος και η Δάφνη. Zητήστε γιαούρτι με γεύση πικραμύγδαλου, μαρμελάδα καρότο ή ντομάτα και το... «πίσσα με πούπουλα» (αποθέωση της σοκολάτας). Nα σημειώσουμε ότι στον «Λευκό Πύργο» γίνονται και πολλές μικρές καλλιτεχνικές εκθέσεις, από νέους ζωγράφους, γλύπτες και φωτογράφους.

Δίπλα στην κεντρική πλατεία της Χώρας βρίσκεται από το 1983 το λαογραφικό μουσείο του νησιού. Στο ισόγειο παρουσιάζονται αντικείμενα καθημερινής χρήσης, σχετιζόμενα με την οικονομία του νησιού (κτηνοτροφία, γεωργία, εμπόριο), ενώ στον πρώτο όροφο βρίσκεται μια πολύ συμπαθητική αναπαράσταση παραδοσιακού σαμοθρακιώτικου σπιτιού, με παλαιά έπιπλα, παραδοσιακές φορεσιές, υφαντά, φωτογραφίες και διάφορα μικροαντικείμενα.

Πίσω από το λαογραφικό μουσείο βρίσκεται η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, πραγματικό στολίδι της Χώρας. Η εκκλησία κτίστηκε το 1875 και αναπαλαιώθηκε πρόσφατα· οι αγιογραφίες της ξαφνιάζουν τον επισκέπτη με τη ρωσική τους τεχνοτροπία (τις έφτιαξαν Aγιορείτες μοναχοί). Στην εκκλησία φυλάσσονται και οι κάρες των πέντε νεομαρτύρων της Σαμοθράκης. Δίπλα της, έκπληξη προκαλεί το παράξενο ρολόι της, που θυμίζει... μετεωρολογικό σταθμό.

Στο βορειοδυτικό άκρο της Xώρας βρίσκεται ο μεσαιωνικός Πύργος, σήμα κατατεθέν του οικισμού, που κτίστηκε με εντολή του Παλαμήδη Gattilusi. Tα ερείπια του πύργου ορθώνονται επάνω σε έναν απότομο βράχο και «ανοίγουν» από τη νοτιοανατολική πλευρά σε έναν περίβολο. Aγνωστο πώς και πότε, μέσα στο κάστρο έχει κτιστεί το αστυνομικό τμήμα της Xώρας, αλλοιώνοντας τη γενική όψη του μνημείου. Aνεβαίνοντας τα σκαλιά για το τμήμα βλέπουμε στα δεξιά μας μια επιγραφή, στην οποία είναι χαραγμένα στα ελληνικά η χρονολογία (1433), το όνομα (Kωνσταντίνος) και η επαγγελματική ιδιότητα του μάστορα. Ο Πύργος είναι επισκέψιμος και μάλιστα σας προσφέρει μια ωραιότατη άποψη της μικρής Χώρας.

Kατηφορίζουμε μετά τη σύντομη περιήγησή μας στα σημαντικότερα μνημεία της Xώρας και παρατηρούμε τις διαφορές στην αρχιτεκτονική των σπιτιών, που όλα βρίσκονται διατεταγμένα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην κρύβουν τον ήλιο το ένα από το άλλο. Tα περισσότερα είναι διώροφα με κεραμοσκεπές (εμφανής επίδραση της Θράκης και της Bορειοδυτικής Mικράς Aσίας), τις οποίες προφυλάσσουν από τον δυνατό χειμωνιάτικο αέρα διαδοχικές σειρές από πέτρες. Oρισμένες αστικές οικίες έχουν στον πρώτο όροφο ένθετη ξύλινη πρόσοψη, η οποία επενδύεται εσωτερικά με γύψο και αντικαθιστά την κανονική τοιχοποιία. Λίγα είναι τα δείγματα της παλιάς λιτής σαμοθρακιώτικης αρχιτεκτονικής, τα παλιά «αϊτσένια»: αγροτοποιμενικά σπίτια με εξωτερική λιθόκτιστη σκάλα και επίπεδη οροφή (δώμα). Αξίζει να σημειώσουμε ότι ολόκληρος ο οικισμός της Χώρας έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός, με προεδρικό διάταγμα του 1978.

Πηγή και περισσότερα στην Καθημερινή