Πόσο αληθινά ελεύθερη είναι η ελεύθερη βούληση;

[Xenios]

Νέες προσεγγίσεις σε αιώνια ερωτήματα

Οπως έγραψε ο Ουίλιαμ Τζέιμς το 1890, «το γεγονός ότι η ζωή μας φαίνεται συναρπαστική, οφείλεται στην αίσθησή μας ότι αποφασίζουμε για τα πράγματα κάθε στιγμή και ότι τίποτε δεν είναι προαποφασισμένο αναρίθμητα χρόνια πριν». Φυσικοί, νευρολόγοι και μηχανικοί ηλεκτρονικών υπολογιστών συμμετέχουν πλέον στη συζήτηση των επιγόνων του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη περί της ουσίας της ελεύθερης βούλησης, εάν διαθέτουμε ή όχι κι αν όχι γιατί μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι είχαμε. «Πρόκειται για αυταπάτη; Ιδού η απορία», τόνισε ο φιλόσοφος των επιστημών, Μάικλ Σέλμπερσταϊν του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, προσθέτοντας ότι το δεύτερο ερώτημα είναι εάν η δημόσια συζήτηση του θέματος θα υποδαυλίσει τον πόλεμο των πολιτισμών.

«Εάν οι άνθρωποι σκανδαλίζονται με τη θεωρία της εξέλιξης, πώς θα αντιδράσουν άραγε εάν οι επιστήμονες τους πουν ότι δεν είναι τίποτε περισσότερο από εξελιγμένες σάρκινες μηχανές;» συμπλήρωσε ο κ. Σέλμπερσταϊν.

«Οταν αναρωτιόμαστε εάν η ελεύθερη βούληση είναι αυταπάτη, εισερχόμαστε σε μια άβυσσο. Είναι σαν να κάνουμε βουτιά στον νιχιλισμό και την απογοήτευση», υποστήριξε ο καθηγητής γνωσιολογίας Ντάνιελ Ντένετ.

Τα πάντα είναι πιθανά

Σύμφωνα με τον παραδοσιακό ορισμό του όρου οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι ηθικοί παράγοντες, οι πράξεις των οποίων δεν είναι προκαθορισμένες. Τα πάντα είναι πιθανά. Κάθε επιλογή είναι αβίαστη, αλλά όχι τυχαία. «Αυτό φαντάζει παράλογο. Κάθε φυσικό σύστημα αποδείχθηκε είτε ντετερμινιστικό είτε τυχαίο. Συνεπώς πώς είναι δυνατόν οι ανθρώπινες πράξεις να μην προκαθορίζονται και να μην είναι τυχαίες;» αναρωτιέται ο δρ Σέλμπερσταϊν.

Ορισμένοι φυσικοί όμως υποστηρίζουν ότι η ελεύθερη βούληση αποτελεί προϋπόθεση για την ανακάλυψη θεωριών και τον σχεδιασμό πειραμάτων. Αυτό επιβεβαιώνεται από την κβαντική φυσική, τη θεωρία που θεμελιώνει την πραγματικότητα στην τυχαία εναλλαγή μικροσκοπικών σωματιδίων. «Αυτό αποτελεί σημάδι, όχι απόδειξη ότι διαθέτουμε ελεύθερη βούληση», τονίζει ο Αυστριακός κβαντοφυσικός Αντον Ζίλινγκερ. Οπως έδειξαν τα πειράματα του δρος Λίμπετ του ’70, η λογική συνείδηση ακολουθεί κατά πόδας το ασυνείδητο. Ο άνθρωπος έχει την ψευδαίσθηση ότι έχει αποφασίσει πριν ενεργήσει.

«Βλέπουμε τις δύο κορυφές του παγόβουνου, τη σκέψη και τη δράση, και τις συνδέουμε», τονίζει ο καθηγητής Ψυχολογίας του Χάρβαρντ Νταν Βέγκνερ. Τα περισσότερα όμως συμβαίνουν κάτω από την επιφάνεια. Η λογική συνείδηση συχνά παρασύρεται σε πολλές πράξεις. Η πολλή σκέψη βλάπτει τους αθλητές. Πολλοί συγγραφείς νιώθουν ότι κάποιος τους υπαγορεύει το κείμενο μέσα στο κεφάλι τους.

Ο δρ Ντένετ υποστηρίζει ότι η ελεύθερη βούληση και ο ντετερμινισμός μπορούν να συνυπάρξουν. «Εχουμε τη δύναμη να ασκήσουμε βέτο στις ορέξεις μας και στη συνέχεια βέτο στα βέτο μας. Εχουμε τη δυνατότητα της φαντασίας, μπορούμε να δούμε και να φανταστούμε το μέλλον», υπογραμμίζει ο δρ Βέγκνερ. Υπ’ αυτή την έννοια, η αιτιότητα δεν είναι ο εχθρός, αλλά ο φίλος μας, καθώς μας δίνει τη δυνατότητα να βλέπουμε μπροστά και να σχεδιάζουμε καθιστώντας μας ηθικά άτομα.

Aλλοι φιλόσοφοι διαφωνούν με τον βαθμό και τη φύση αυτής της «ελευθερίας». Η διαφωνία τους έγκειται στο κατά πόσο τα σύνολα πραγμάτων, είτε πρόκειται για ηλεκτρόνια ή ανθρώπους, μπορούν να υπερβούν την καταγωγή τους και να παράγουν νέα φαινόμενα, όπως ο εγκέφαλος, η δημοκρατία και το χρηματιστήριο, τα οποία αναπτύσσονται φυσικά σύμφωνα με τους νόμους της Φυσικής.

Πηγή : Καθημερινή / The New York Times

[mystakid]

...ένα υπέροχο και βοηθητικό σχετικά, βιβλίο (έτσι όπως το θυμάμαι, σαν αίσθηση, αφού πέρασαν καμμιά 25αριά χρόνια, από τότε που το διάβασα...) είναι ''οι ρίζες της σύμπτωσης - Άρθουρ Κέστλερ''. Για όποιον την ψάχνει έτσι... κβαντομηχανικά... προτείνεται

[mystakid]

...υπό ορθόδοξη οπτική, το ότι Ο Θεός ''προ-γνωρίζει'' δεν σημαίνει ότι και ''προ-ορίζει''.

Αν ήταν έτσι, δλδ ο Θεός προγνώριζε και προόριζε (βιαίως, πέραν της ελευθερίας) ο άνθρωπος θα ήταν ανεύθυνος για το κάθετι που θα έκανε και καθόλου υπόλογος για οτιδήποτε, είτε καλό προς επιβράβευση, είτε κακό προς διόρθωση.

Με αυτήν όμως την θεωρία, καταλύονται η δικαιοσύνη, (και ΔΕΝ ΘΑ είχε λόγο ύπαρξης, τι να δικάσει; το πεπρωμένον ; ), η κοινωνικότητα και συλλογικότητα, η πρόοδος, ο ανθρώπινος πολιτισμός, ακόμη κι αυτοί οι φυσικοί νόμοι, των οποίων την καταπάτηση, την αδιαφορία και υποτίμηση, την προσπάθεια αντικατάστασής τους, με τεχνικούς νόμους... την βιώνουμε, οικολογικά και όχι μόνο....

Στις ανατολικές προσεγγίσεις, υπάρχει η έννοια του ''κάρμα'' και του ''δάρμα''. Συμβολίζονται σαν δύο αγκυλωτοί σταυροί αντιθέτου φοράς. Με κάποια αστοχία ας πούμε ενεργοποιείται το ''κάρμα'', μηχανισμός αποκατάστασης και με το ''δάρμα'' ''στήνεται'' το καλύτερο πλαίσιο, μπροστά στις και πάλι ''ελεύθερες επιλογές'' να το αποκαταστήσει ή όχι. κοκ...

...Στην αρχαία Ελλάδα, ο ισοσκελής σταυρός δήλωνε την αρμονία, όπου η δυσαρμονία ήταν η κάθε διασάλευσή του. Ελεύθερη όμως κίνηση ενός αντικειμένου είναι η πηγαία τάση, (δια εσωτερικών δυνάμεων) προς αποκατάσταση της πρώτης, τέλειας ηρεμίας.

Γιαυτό τον λόγο, οι δικαστές στην αρχαία Σπάρτη, έφεραν σαν σύμβολο τον αγκυλωτό σταυρό, υπό την έννοια, της κίνησης προς αποκατάσταση, της απωλεσθείσης αρμονίας.... τον οποίο πάλι αγκυλωτό χρησιμοποίησε ο Χίτλερ, για να επιβάλλει κατά το δοκούν την δική του τάξη πραγμάτων και ''αρμονία''.

Αν θυμάμαι καλά, είχα κάνει και σχέδιο, μπροστά σε αυτές όλες, τις κατά το δοκούν ''τάξεις και νέες τάξεις (και εποχές) πραγμάτων'' για την αποκατάσταση της από Θεού ειρήνης, δια της Ορθοδοξίας... ( http://www.acrobase.gr/showthread.php?p=14973#post14973 ) ως ελπιδοφόρο (υπό προϋποθέσεις μέλλον...).

Τέλος, Ο Σταυρός Του Κυρίου, παρεμβαλλόμενος μεταξύ γης και ουρανού από τη μία ''ευλογεί'' τις ευστοχίες των ανθρώπων, σε φυσικό και πνευματικό επίπεδο, τις σύννομες - σύμφωνες με το πάνσοφο θέλημά Του (ας πούμε τις αγαθές προδιαγραφές των λόγων που βρίσκονται εν Λόγω) και από την άλλη, ''επιτρέπει'' και υπομένει διαχρονικά, όσες αστοχίες τελούνται από τους ''ελεύθερους σκέψεων και πράξεων'' ανθρώπους, που ΔΕΝ είναι μόνο σάρκα (διαχρονικά δε, και όχι μόνο χωροχρονικά τότε στην εποχή της θεοφάνειας... όπως αναφέρθηκε το παράδειγμα με τον Σκύθη βασιληά και τους τρεις υιούς)....

[Βάγγος]

Κατ αρχήν εξεπλάγην <<τα μάλα>> που η <<βάση>> έχει στο <<μενού>> της τέτοιου είδους θέματα! Από την ωραία παρουσίαση του Xenios, <<λείπει>> (όχι εξαιτίας του φυσικά) ένας σαφής προσδιορισμός για το τί εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε τόσο αφαιρετικές έννοιες όπως<<βούληση>>, <συνείδηση>> <<υποσεινήδητο>> <<ελευθερία>>, <<ντετερμινισμός>> κ.α. Τέλος πάντων,δια να μην μακριγορούμεν, προσωπικά πιστεύω ότι ο άνθρωπος είναι πραγματικά ελεύθερος,ώστε να επιλέγει ακόμα και το να είναι ...σκλάβος!!! σε <<αφεντικά>>, πάσης φύσεως

[mystakid]

…Η βούληση και η θέληση, είναι δύο στοιχειώδη ‘’εργαλεία’’ και παράμετροι της συνείδησής μας, οι οποίες, ορίζουν τις οπτικές και καθορίζουν τις προοπτικές μας. Αυτές με τη σειρά τους, υλοποιούνται σε θεωρία και σε πράξη.

Μεταξύ σκλαβιάς και ελευθερίας (όπως ορθά εντόπισε ο Ευάγγελος) αναπτύσσεται ΕΝΑΣ μονοδιάστατος ΔΡΟΜΟΣ, απόλυτα ελεύθερος προς οδοιπορία. Από το 0 στο 1 ή
από 1 στο 10 (άριστα της ύλης),
από το 1 στο 100 (άριστα της ψυχής),
από το 1 στο 1000 (άριστα του πνεύματος),
ανάλογα με την ποσοστιαία προτιμώμενη κλίμακα ‘’ανόδου’’.

Κι είναι κλίμακα μονοδιάστατη γιατί το σκότος, η άγνοια, η αδυναμία, η σκλαβιά, δεν είναι ουσιαστικές θέσεις, αλλά εντοπίζεται ως απουσία (έλλειψη ουσίας) φωτός, γνώσης, δύναμης, ελευθερίας κλπ., που είναι θέσεις ποθητές.

Έτσι, σε θεωρία και πράξη, ο δρόμος που καλούμαστε να βαδίσουμε, είναι από την ανελευθερία στην ελευθερία. Από την έλλειψη φωτός μέχρι την πλήρη φωταγωγία, από την έλλειψη γνώσης και δύναμης, μέχρι την πληρότητά τους, που σηματοδοτεί και την ολοκλήρωσή μας.

Δισδιάστατα, στον κύκλο ή τρισδιάστατα στην σφαίρα της ζωής, της γνώσης, της δύναμης, της αγάπης (που έχουν ΟΛΟΙ (αυτοί οι κύκλοι) ΕΝΑ και το αυτό ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ) μέσα στον οποίο (κύκλο ή σφαίρα) κατέχουμε μία μοναδική ‘’ρευστή’’ θέση, μας διανοίγονται και σε θεωρητικό επίπεδο αλλά και πρακτικό, ‘’πραγματικά ελεύθερα’’ η επιλογή του προσανατολισμού (θέλησης) και δράσης (βούλησης).

Μονοδιάστατα: οι επιλογές είναι να ‘’δούμε’’ (θεωρία) και να ‘’ανέλθουμε’’ (πράξη) ένα σκαλοπατάκι προς την ελευθερία ή άρνησή της. Ένα βήμα επάνω προς την Μία Κορυφή (το Υπέρλογο) ή ένα βήμα κάτω προς την Βάση (λογικό), ή δυστυχώς, ακόμη και πιο κάτω (στο παράλογο)…. Παρότι μοιάζουν μονοδιάστατοι… έτσι απλά και λιτά είναι τα πράγματα. Ουρανοδρόμος Κλίμαξ, με πρώτη κλίμακα την αποταγή… φεύγε και πίσω μην κοιτάς και τελευταία την Αγάπη (κατά σειρά της συγγραφείσης από τον άγιο Ιωάννη Σιναϊτη, της Κλίμακος).



Για όσους δεν ακολουθούν την μοναδική πολιτεία, τα πράγματα, μπορεί να θεωρηθούν δυσδιάστατα (κυκλικά), ακόμη και τρισδιάστατα (σφαιρικά), ακολουθούντες την ‘’κεντρομόλο’’ (θεωρία – θέληση και πράξη - δράση) πλησιάζουμε στο Ένα Κέντρο ή ακολουθούντες την φυγόκεντρο εξοστρακιζόμαστε στην περιφέρεια. Οι επιλογές μας όμως ΔΕΝ είναι ΜΟΝΟ άσπρο - μαύρο. Είμαστε πραγματικά ελεύθεροι να ακολουθήσουμε μία ‘’μοίρα’’ από τις 360 του όλου κύκλου. Φυσικά και στο επόμενο ‘’σημείο στάσης’’ μας, πάλι θα δρουν ισόρροπα όση κεντρομόλος τόση και φυγόκεντρος, αναμένοντας την ελεύθερή μας επιλογή (σε θεωρία και πράξη) να επιλέξουμε τον προσανατολισμό μας και την αυτοδιάθεση της ζωής μας.

Απροσανατόλιστοι… δεν χρειάζεται και πολύ λογική, χανόμαστε. Γιαυτό και ο καλός Θεός με την δημιουργία, πλάθει τον ΑΔΑΜ και του εμφυσά θεία πνοή, ως εσωτερική δύναμη πηγαίας ερωτικής δύναμης – έλξης (οπότε και κίνησης) του μέρους προς το Όλον, από όπου έχει προέλθει. (θυμηθείτε τον ορισμό του φυσικού έρωτα κατά Πλάτωνα… που είναι η ακατανίκητη έλξη μεταξύ κομματιών, που ήταν ενωμένα και χωρίσανε… και ως φυσικός και αρμονικός, σχηματίζουν σταυρό, σε αντιδιαστολή του αφύσικου και δυσαρμονικού, που σχηματίζουν άστατες γραμμές...).



Δημιουργεί λοιπόν τον ΑΔΑΜ, τον εκτεινόμενο από Ανατολάς έως Δυσμάς και από Άρκτου έως Μεσημβρίας (αρχικά του). Ο πρώτος ΑΔΑΜ… προσανατόλισε με την ελεύθερή του επιλογή, την ζωή του προς τη γνώση και τη δύναμη, στρέφοντας κατάτι ασεβώς, τα νώτα του προς τον Δημιουργό, το Τριαδικό Πρόσωπο της Αγάπης, ως φιλοδύναμος και ως φιλόσοφος.

Αναδημιουργεί τον νέο ΑΔΑΜ – ΧΡΙΣΤΟ, [με το γεννεαί 14 (τρις), όσες και οι φάλαγγες του χεριού… (στο σκέλος του πηλού και εκ Πνεύματος Αγίου, στο σκέλος της εμφυσηθείσης πνοής] που γνωρίζεται ιδιαιτέρως στον κόσμο, ως Εσταυρωμένος Λόγος, για τον ευσεβή επαναπροσανατολισμό του ανθρώπου και την επιστροφή του. Από ανολοκλήρωτος να ολοκληρωθεί - σωθεί.

Εντοπίζεται και στο παραπάνω σχήμα του ‘’φυσικού’’ κατά Πλάτωνα έρωτα, ως μέσος μεταξύ Θεού κι ανθρώπου (Θεάνθρωπος και Μεσσίας Ιησούς Χριστός) και μεταξύ ανδρός και γυναικός εντοπιζόμενος στο μέσον του Μυστηρίου του Γάμου και έσονται οι δύο, εις σάρκα μία, ως εις πνεύμα έν… σάρκα και πνεύμα έν καινόν, εντοπιζόμενο μέσα στον Λόγο και δι Αυτού.

Ο απόστολος Παύλος αναφέρει πως οι Έλληνες αιτούσι σοφία, οι δε Ιουδαίοι ζητούσι σημάδι… προτείνοντας ως λύση, την μωρία του Σταυρού. Την επιστροφή, την μεταστροφή του νου στο Νου, (δια της μετανοίας) τον προσανατολισμό του προσώπου μας στον Εσταυρωμένο γενηθέντα, βαπτισθέντα και θυσιασθέντα για την σωτηρία (ολοκλήρωσή μας) Λόγο.

Προσανατολίζοντας το πρόσωπό μας απόλυτα προς μία κατεύθυνση, φιλοδύναμα (φιλοϊουδαϊκά), φιλόσοφα (φιλοελληνικά) ή φιλάγαθα και σταυρικά (ορθόδοξα χριστιανικά) φωτιζόμαστε, από το ανάλογο φως. Φως εξοστρακιστικό και φυγόκεντρο της αράς, ή φως γλυκύ, ενωτικό, κεντρομόλο της χαράς.



Νομίζω πως διακρίνονται εμφανώς οι 120 μοίρες… (το τριμόριο) και ο ανάλογος φωτισμός, λόγω προσανατολισμού του προσώπου του ανθρώπου προς αυτό που αγαπά και τον εν-δια-φέρει.

Δεν είναι συμπτωματικό, πως οι φωτισθέντες την Πεντηκοστή ήσαν ψυχές στο σύνολο 120, (Πράξ. α’ 14,15) όσες και οι ‘’μοίρες’’ του ορθού – ορθόδοξου προς την Θεία Αγάπη, προσανατολισμού. ''Μοίρα'' που μας αναλογεί, συνταυτιζόμενη με τη ''μοίρα'' προσανατολισμού και κίνησης.

Βέβαια, η θεωρητική και πρακτική ελευθερία δεν είναι απεριόριστη. Επεκτείνεται, ανάλογα την οξύτητα των πνευματικών αισθητηρίων και εξαρτάται από το φωτίζον φως. Θεωρητικά, πόσο μπορούμε από το σημείο στάσεως που την συγκεκριμμένη στιγμή βρισκόμαστε, να δούμε, να ακούσουμε, να μυρίσουμε και πρακτικά, πόσο να ψηλαφήσουμε, πόσο να γευτούμε. Όλα κατά τάξη, με ιεαρχικότερο και πάνω απόλα, την θέληση και τον προσανατολισμό.

Τέλος όσον αφορά την ελευθερία… φυσικά και τα πάντα μας επιτρέπονται, αλλά, πάλι φυσικά, ΔΕΝ μας συμφέρουν τα πάντα. Καλές επιλογές, καλή διάκριση, καλή φώτιση!!!

[Βάγγος]

Το <<προπατορικόν αμάρτημα>> θα μπορούσε να θεωρηθεί το <<1ο δείγμα>>, ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου, όπου ο Αδάμ και η Εύα, επιλέγουν να παραβούν τον θεικό νόμο,για να γευούν τον απαγορευμένο καρπό, γνωρίζοντας και αποδεχόμενοι τις συνέπειες τις πράξης τους.

[Kiwi]

Είχα παρακολουθήσει ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ στο BBC παλιότερα επί του θέματος που με έκανε να διαβάσω κάποιες μελέτες νευρολογίας.

Όπως είπε και ο Βάγγος, όσο μιλάμε για αφηρημένες έννοιες, δεν μπορούμε ακόμα να καταλήξουμε κάπου. Η "συνείδηση" εκτός από αφηρημένη, είναι πεδίο εντατικής έρευνας τόσο στην νευρολογία όσο και στη φιλοσοφία.

Η νευρολογία έχει φτάσει μεν σε σημείο να κάνει τέτοιες μελέτες και να εξάγει κάποια αρχικά συμπεράσματα, αλλά όπως παραδέχονται και οι περισότεροι επιστήμονες του κλάδου, βρίσκονται ακόμα σε πρόϊμα στάδια.

Πέρα όμως από την ανάλυση των λειτουργειών του εγκεφάλου που δημιουργούν την "αίσθηση" της συνείδησης, το κατά πόσο αυτές οι λειτουργίες επανατροφοδοτούνται (δηλαδή ελέγχονται συνειδητά από τον άνθρωπο) ή όχι δεν ξέρω αν αφορά την ελευθερία του ανθρώπου. Το γεγονός ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί βάσει γνώριμων μοντέλων που έχει "μάθει" από το παρελθόν και που συνεχώς αναθεωρεί και αναπροσαρμόζεται σε νέα δεδομένα καθώς και η ισχυρή παρουσία βασικών βιολογικών λειτουργίων, νομίζω ότι είναι πιο σημαντικό.

Για παράδειγμα ένας άνθρωπος που δέχεται φονική επίθεση αλλά έχει όπλο. Το κλάσμα του δευτερολέπτου που θα αποφασίσει να στρέψει το όπλο του εναντίων του επιτιθέμενου μάλλον είναι ενστικτώδες. Άρα σε τέτοια περίπτωση ο άνθρωπος δεν είναι ελεύθερος; 'Η η λήψη μίας σημαντικής απόφασης υπό το βάρος υψηλού άγχους, ορίζεται τελικά από την ελευθερία της στιγμής που έχει ο άνθρωπος ή καθοδηγείται από το αγχώδες πλαίσιο στο οποίο πάλλωνται οι νευρώνες του εκείνη τη στιγμή;

Σε πειράματα νευρολόγων, όπου η εγκεφαλική δραστηριότητα προηγείται 1-3 εκατοστά του δευτερολέπτου της πράξης, η δραστηριότητα αυτή δεν καθοδηγείται από κάτι εξωτερικό. Συμβαίνει μέσα στον ίδιο εγκέφαλο που πρόκειται να πάρει τη συνειδητή απόφαση να κάνει κάτι. Δεν αμφισβητεί κανείς ότι πλευρές του υποσυνείδητου διαδραματίζουν μεγάλο ρόλο σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα, αλλά και αυτό το υποσυνείδητο είναι μερός του ίδιου εγκεφάλου που έχει τα ίδια ερεθίσματα και τις ίδιες εμπειρίες μάθησης που έχει και το συνειδητό. Άρα δεν υπάρχει καθεαυτώ εξωτερικός παράγοντας που σε αυτά τα 1-3 εκατοστά του δευτερολέπτου ο εγκέφαλος δεν υπακούει στις λειτουργίες του εαυτού του!

[Βάγγος]

Από όσα και εγώ έχω διαβάσει και μου έχουν πει, για πολλά χρόνια η επιστήμη πίστευε στο μοντέλο που είχε καθιερώσει ο Καρτέσιος, ο οποίος, έβλεπε τον άνθρωπο ως μια ανακλαστική απαντιτική μηχανή στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Το σύνολο των ερεθισμάτων που εκπέμπει το περιβάλλον, ονομάστηκε <εξωτερικό περιβάλλον>> και το σύνολο των απαντήσεων που δίνει ο άνθρωπος στα ερεθίσματα αυτά, ονομάστηκε <<συμπεριφορά>>. Μέσα από το μοντέλο αυτό, ο άνθρωπος δεν μπορεί ποτέ να είναι ελεύθερος!!!Διότι δεν είναι παρα ένας παθητικός <<απαντητής>> των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος. Η ιστορία (κυρίως),αλλά και η καθημερινήζωή, απέδειξαν ότι ο άνθρωπος είναι ενεργός, λαμβάνει απποφάσεις, πέρα από τα ερεθίσματα. Το <<βιολογικό εργαλείο >> το οποίο επεξεργάζεται τόσο τα ερεθίσματα, όσο και τις <<επιλογές>>, είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Αργότερα, πράγματι ύπήρξε το ερώτημα: Τί γίνεται στον εγκέφαλο, κατά το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην εκπομπή του ερεθίσματος και την απάντηση το οργανισμού? Τί γίνεται στο χρονικο διάστημα ανάμεσα στο <<ερέθισμα>> και την <<συμπεριφορά>>? ( το ερώτημα αυτό ονομάστηκε <<ερώτημα για το μαύρο κουτί>>. Έρευνες για να βρεθεί τοπεριεχόμενο του <<μαύρου κουτιού>> έχουν γίνει εδώ και πολλά χρόνια (από τις αρχές του 19ου αιώνα). Αρκετό ενδιαφέρον έχουν - από όσο ξέρω- οι έρευνες του δικού μας ερευνητή . καθηγητή κ. Νανόπουλου, ο οποίος, βασιζόμενος στα δεδομένα της φυσικής επεξεργάζεται ένα μοντέλο, το οποίο προσπαθεί να απανήσει στο ερώτημα αυτό. Ομόφωνα αποδεκτή απάντηση ωστόσο, δεν έχει δοθεί ακόμα!!! Αν είχε δοθεί, πολλά πράγματα θα ήτανδιαφορετικά και πολές ψυχικές ασθένειες θα είχαν ιαθεί!!!

[Stanley]

Αρχική Δημοσίευση από Βάγγος Κατ αρχήν εξεπλάγην <<τα μάλα>> που η <<βάση>> έχει στο <<μενού>> της τέτοιου είδους θέματα! Από την ωραία παρουσίαση του Xenios, <<λείπει>> (όχι εξαιτίας του φυσικά) ένας σαφής προσδιορισμός για το τί εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε τόσο αφαιρετικές έννοιες όπως<<βούληση>>, <συνείδηση>> <<υποσεινήδητο>> <<ελευθερία>>, <<ντετερμινισμός>> κ.α. Τέλος πάντων,δια να μην μακριγορούμεν, προσωπικά πιστεύω ότι ο άνθρωπος είναι πραγματικά ελεύθερος,ώστε να επιλέγει ακόμα και το να είναι ...σκλάβος!!! σε <<αφεντικά>>, πάσης φύσεως

Εκπλήσομαι και εγώ που χρησιμοποιείς τα προβλεπόμενα (!) για την ελληνική τυπογραφία εισαγωγικά [<<] και [>>] αντί του συνηθισμένου ["]. Άσχετο με την παρούσα συζήτηση (off topic! DANGER!) αλλά ενδιαφέρον...

Φιλικά,
Π.

[Βάγγος]

Μου άρεσε αυτό το<<προβλεπόμενα>>! Μου θύμησε την περίοδο του στρατού,όπου και το ότι μπορούσε κανείς να αναπνεύσει, ήταν επειδή <<προβλέπονταν>> από τον κανονισμό!! Χα χα!!!

[Liria]

Ο Βάγγος απ' όσο τον διαβάζω, είναι από αυτούς που χρησιμοποιούν κατα κόρον τα εισαγωγικά. Σωστά επεσήμανε ο Στάνλεϊ. Το σχόλιό μου δεν έχει να κάνει με κριτική αλλά με επισήμανση. Κι αναρωτιόμουν αν και κατά πόσο μερικά δείγματα γραφής, μπορούν να είναι αποκαλυπτικά των στοιχείων ενός χαρακτήρα. Σας διαβάζω όλους εδω μέσα και φτιάχνω μια εικόνα για τον καθένα, όχι μόνο πίσω από όσα γράφει και σκέπτεται αλλά και πίσω από τον τρόπο που τα εκφράζει.
Αν στον προφορικό λόγο, έχουμε τη δυνατότητα να εκφραστούμε με συμπληρωματικές κινήσεις/ συσπάσεις/ ένταση ή χρωματισμό της φωνής κ.λ.π. στον γραπτό δυσχεραίνουν τα πράγματα και πρέπει να βρούμε άλλα μονοπάτια. Τη λέξη "μονοπάτια" ας πούμε, θα μπορούσα να την έχω βάλει σε εισαγωγικά, γιαί αυτά δηλώνουν και μεταφορικές ή έντονες έννοιες. Φορτισμένες.
Ο Βάγγος λοιπόν, μου δίνει την εντύπωση κάποιου που "αγωνιά" να εκφράσει αυτή την ένταση μέσα από τα γραφόμενά του. Και γίνεται αφορμή να σκεφτώ (σχετικά με το γνοιάξιμο για τη γλώσσα, που αναφέρθηκε) πως υπάρχει κόσμος που δίνει σημασία ακόμα και στο "συναίσθημα" που περνάει ο τύπος του λόγου.
Όσο η γλώσσα αντιμετωπίζεται ΚΑΙ έτσι, τα πράγματα δεν είναι τόσο σκούρα. Απλά, αναρωτιέμαι επίσης, πόσο σχετική είναι η έννοια της ελευθερίας και στον τρόπο έκφρασής μας, μιας και όχι μόνο υπόκειται κι αυτός σε κανόνες αλλά μας αγχώνει κιόλας σχετικά με το αν καταφέρνουμε να πούμε αυτό που θέλουμε όπως το θέλουμε.

[Xenios]

Αρχική Δημοσίευση από Liria Αν στον προφορικό λόγο, έχουμε τη δυνατότητα να εκφραστούμε με συμπληρωματικές κινήσεις/ συσπάσεις/ ένταση ή χρωματισμό της φωνής κ.λ.π. στον γραπτό δυσχεραίνουν τα πράγματα και πρέπει να βρούμε άλλα μονοπάτια.

Έχω φτιάξει ολόκληρη θεωρία για την ψυχολογική ανάλυση ενός γραπτού κειμένου. Στην AcroBase γνώρισα μερικές εκατοντάδες παιδιά από κοντά. Πριν τα δω στο πρόσωπο είδα όπως είναι φυσικό τα γραπτά τους, στα μηνύματα ή στις τηλεσυνομιλίας (αυτό που λέμε Chat σήμερα).

Δεν θα παραστήσω τον μάγο, ούτε τον φακίρη, αλλά η γνώμη που σχημάτισα από τα λίγα λόγια που είπαμε μεταξύ μας, ή το κείμενο που διάβασα σε ένα Club, ήταν καθοριστικής σημασίας για να 'διαγνώσω' για το τι άνθρωπος ήταν.

Αυτό φαντάζει λίγο απίστευτο, αλλά το χρησιμοποιώ πια σαν αλάνθαστο τεκμήριο μιας πραγματικότητας.

Οι καλύτεροι μου φίλοι και φίλες σήμερα, ήταν αυτοί που με το καλημέρα με κέρδισαν με κατέκτησαν. Θέλω πάρα πολύ να προλάβω να γράψω ένα πόνημα για ότι έχω βιώσει σχεδόν 20 χρόνια.

[Gildor]

Αρχική Δημοσίευση από Xenios Αυτό φαντάζει λίγο απίστευτο, αλλά το χρησιμοποιώ πια σαν αλάνθαστο τεκμήριο μιας πραγματικότητας.

Αν και μαλλον κανενας δεν αμφισβητει ουτε την πειρα σου, ουτε τη δυνατοτητα καποιου να εξασκησει ικανοτητα ψυχολογησης απο γραπτα (ολοι μας ισως το εχουμε εξασκησει μεχρι ενα σημειο στα χρονια που τσαταρουμε), επιτρεψε μου να θεωρησω υπερβολικο και αστοχο αυτο το 'αλανθαστο τεκμηριο'.. αλανθαστος δεν ειναι ουτε ενας ψυχαναλυτης με 40 χρονια πειρας

Ποσο μαλλον αν καποιες λαθος 'διαγνωσεις' μας επαλήθευονται απο καποια αλλα λαθος ερεθισματα και παρεξηγησεις... γιατι στο κατω κατω ανθρωποι ειμαστε, και δεν πρεπει να εχουμε εμπιστοσυνη ουτε στις ιδιες μας τις αισθησεις

Το αβαταρ μου για παραδειγμα μοιαζει με τυρι, αλλα δεν ειναι

[pazo]

Αρχική Δημοσίευση από Gildor Το αβαταρ μου για παραδειγμα μοιαζει με τυρι, αλλα δεν ειναι

Και γέρνει, όπως κι ο ορίζοντας, σε πολλές φωτογραφίες...

[Xenios]

Αρχική Δημοσίευση από Gildor επιτρεψε μου να θεωρησω υπερβολικο και αστοχο αυτο το 'αλανθαστο τεκμηριο'.. αλανθαστος δεν ειναι ουτε ενας ψυχαναλυτης με 40 χρονια πειρας

Στην αρχή του μηνύματος μου είπα απλά ότι δεν το παίζω τίποτα, είναι η προσωπική μου εμπειρία που απλά έχει επιβεβαιωθεί σε μεγάλο βαθμό.

Σχετικά με το 'αλάνθαστος' είναι καθαρά υποκειμενικό, εμένα μου βγήκε στις 99 από τις 100 περιπτώσεις και μου βγήκε 100% στους ανθρώπους που με τίμησαν με την αληθινή τους φιλία.

Δεν διεκδικώ νόμπελ ψυχολογίας, απλά εξέφρασα μια διαπίστωση. Επίσης είναι εντελώς διαφορετικά τα chat στο irc ή αλλού που κάνει ένας 18 χρονος, απ' όσο ένας 40ρης σε ένα χώρο που προσπαθεί να τον κτίσει και να το αναπτύξει όπως ήταν και εξακολουθεί να είναι η AcroBase.