Πίστη και αναζήτηση
Tου Νικου Κωνστανταρα
Οσο η τεχνολογία αναπτύσσεται και η κοινωνία αφοσιώνεται στην κατανάλωση, την ψυχαγωγία και την εικονική πραγματικότητα, η ιδέα του Θεού που έγινε άνθρωπος, που εκτελέστηκε με τον φρικτότερο τρόπο και μετά αναστήθηκε, φαίνεται όλο και πιο ξένη. Τι σχέση μπορεί να έχει ο μαρτυρικός θάνατος και η υπόσχεση της αιώνιας ζωής με μια πραγματικότητα που αντιλαμβανόμαστε μέσα από τις οθόνες μας;
Σίγουρα είμαστε πιο απομακρυσμένοι από τη θρησκεία απ’ ό,τι ήταν οι πρόγονοί μας: αυτοί ζούσαν μέσα στην παράδοση και δεν είχαν ανέβει στον σύγχρονο πύργο της Βαβέλ –το Διαδίκτυο– όπου συναντούμε κάθε άποψη, κάθε θρησκεία και κάθε αμαρτία. Αλλά ίσως στη δική μας εποχή είμαστε πιο κοντά από ποτέ στην εποχή στην οποία ο Ιησούς έζησε – μια εποχή που επέτρεψε να βλαστήσει ο σπόρος της μεγαλύτερης θρησκείας που γνώρισε ο κόσμος.
Η ύπαρξη του Διαδικτύου και όλα τα άλλα σύγχρονα μέσα μεταφοράς και επικοινωνίας αντιστοιχούν με την πρωτοφανή ασφάλεια που επέβαλε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία σε όλα τα μέρη της. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, μεμονωμένα άτομα και επιστολές (ιδέες, δηλαδή) μπορούσαν να ταξιδέψουν από τη μια άκρη της αυτοκρατορίας στην άλλη. Με τη χαρακτηριστική τους αυστηρότητα και αποτελεσματικότητα, οι Ρωμαίοι έχτισαν δρόμους, σταύρωσαν ληστές και εξαφάνισαν την πειρατεία. Παρ’ όλους τους κινδύνους που ελλόχευαν ακόμη, ο Παύλος και άλλοι απόστολοι μπορούσαν πλέον να μεταφέρουν τον Λόγο του Θεού μακριά από την Ιουδαία. Επίσης, μπορούσαν να στέλνουν τις επιστολές οι οποίες συνιστούν τα θεμέλια του Χριστιανισμού.
Πέρα από την ασφάλεια των μεταφορών, όμως, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία προσέφερε και ιδανικές συνθήκες για να ριζώσει ο σπόρος της νέας θρησκείας. Για εκατοντάδες χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού, οι παλαιοί θεοί έχαναν την ισχύ τους, είχαν αποτραβηχτεί από την άμεση εμπλοκή με τους ανθρώπους οι οποίοι αισθάνονταν ότι ήταν έρμαια δαιμόνων και της βάναυσης Τύχης. Οι πιο παλαιές, χθόνιες θρησκείες και διάφορες νέες εισηγμένες από την Αίγυπτο και την Εγγύς Ανατολή προσέφεραν την ελπίδα της προστασίας και της αναγέννησης μέσα από την πίστη. Μπορεί η Αυτοκρατορία να παρείχε πρωτοφανείς συνθήκες ασφάλειας, αλλά η ζωή παρέμενε δύσκολη, γεμάτη κίνδυνο, πόνο και απελπισία. Το μήνυμα αγάπης και ελπίδας που προσέφερε ο Χριστιανισμός σε όλους ανεξαιρέτως –χωρίς να λογαριάζει αν ήταν ελεύθερος ή δούλος, γυναίκα ή άνδρας– και που μετέτρεπε τον πόνο και τη θυσία σε αιώνια ζωή, βρήκε πρόσφορο έδαφος στις καρδιές πολλών ανθρώπων. Και πέρα από σποραδικές διώξεις, η Αυτοκρατορία ανεχόταν τη νέα θρησκεία όπως και τις άλλες.
Ετσι, 300 χρόνια μετά τη Σταύρωση, ο Χριστιανισμός επικράτησε και συνέχισε να εξαπλώνεται έως και τις ημέρες μας. Το μήνυμα του Χριστού μπόρεσε να πετάξει και να ριζώσει μακριά από τον σκληρό τόπο όπου γεννήθηκε, επειδή έδινε στον κόσμο αυτό που ζητούσε – ελπίδα και μια πειστική ερμηνεία για τη ζωή και τον θάνατο.
Αν ο Χριστός σταυρωνόταν σήμερα, και αν η εκτέλεση ήταν δημόσια, πιθανώς να τη βλέπαμε σε ζωντανή μετάδοση στην τηλεόραση ή στο Διαδίκτυο. Αντί για τα ευαγγέλια και τις επιστολές που γράφτηκαν δεκαετίες μετά την Ανάσταση, ο κόσμος θα γέμιζε μπλογκ την ίδια μέρα, με μαρτυρίες, αναλύσεις και απόψεις. Οι πιστοί και οι σκεπτικιστές θα έδιναν μάχη στα δικτυακά τοπία του Google και της Wikipedia και όλοι οι άλλοι θα συνεχίζαμε τις ζωές μας, έως τη στιγμή που το μήνυμα θα ερχόταν και σε μας.
Η εξέλιξη των θρησκειών –η γέννηση, η εξάπλωση και ο μαρασμός– είναι η ιστορία της κοινωνίας και του ατόμου. Αυτό που μετράει δεν είναι η εποχή, αλλά το ίδιο το μήνυμα, και η δική μας ανάγκη και ικανότητα να το δεχτούμε. Αρκεί να το λάβουμε – είτε από κάποιον ματωμένο απόστολο είτε μέσα από την παράδοση είτε από μηχανή αναζήτησης.
Καθημερινή
__________________
όταν γράφεται η ιστορία της ζωής σου,
μην αφήνεις κανέναν να κρατάει την πένα
|