Acrobase  

Καλώς ήρθατε στην AcroBase.
Δείτε εδώ τα πιο πρόσφατα μηνύματα από όλες τις περιοχές συζητήσεων, καθώς και όλες τις υπηρεσίες της AcroBase.
H εγγραφή σας είναι γρήγορη και εύκολη.

Επιστροφή   Acrobase > Επιστήμη & Εκπαίδευση > Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία
Ομάδες (Groups) Τοίχος Άρθρα acrobase.org Ημερολόγιο Φωτογραφίες Στατιστικά

Notices

Δεν έχετε δημιουργήσει όνομα χρήστη στην Acrobase.
Μπορείτε να το δημιουργήσετε εδώ

 
 
Εργαλεία Θεμάτων Τρόποι εμφάνισης
  #1  
Παλιά 12-11-17, 13:04
Το avatar του χρήστη Moai
Moai Ο χρήστης Moai δεν είναι συνδεδεμένος
Μέλος
 

Τελευταία φορά Online: 11-06-23 21:17
Talking Πολυνησιακές λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά!

Χαιρετώ την παρέα σας και πάλι. Με αφορμή ένα παρεμφερές thread για "τουρκικές λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά", σκέφτηκα να γράψω αυτό το άρθρο, αφιερωμένο σε αυτό το αρκετά παράξενο θέμα. Παράξενο, γιατί είναι γνωστό και λογικό να χρησιμοποιούμε λέξεις απο ευρωπαϊκές ή ασιατικές γλώσσες, αλλά πολυνησιακές; Κι όμως!

Πριν μπω στο κυρίως θέμα, θα ήθελα να πω λίγα πράγματα πάνω στις γλώσσες αυτες: Με κοινή καταγωγή, οι περ. 40 πολυνησιακές γλώσσες έχουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ τους, με κοινό βασικό λεξιλόγιο. Τα κατ' εμέ πιο χαρακτηριστικά (και θα συμφωνήσετε μαζί μου) στοιχεία των γλωσσών αυτών είναι τα εξής
  • Στερούνται "σκληρών" ήχων, όπως b, d, g, z. Η Χαβαϊκή γλώσσα πχ. έχει μόνο 8 σύμφωνα.
  • Το λαρυγγικό "στοπ" που αποδίδεται με την ανάποδη απόστροφο (ʻ) και θεωρείται σύμφωνο.
  • Δεν υπάρχουν συνεχόμενα σύμφωνα (όπως πχ "σκληρός").
  • Αντιθέτως, μπορούν να υπάρξουν 3 ή παραπάνω συνεχόμενα φωνήεντα (moai, taeao, hooiaioia). Η Χαβαϊκή λέξη hooiaioia αναφέρεται στο βιβλίο Γκίνες ως η λέξη με τα περισσότερα συνεχόμενα φωνήεντα σε όλες τις ανθρώπινες γλώσσες.
  • Κάτι που προσωπικά θεωρώ πολυ χαριτωμένο, είναι ο αναδιπλασιασμός και η επανάληψη συλλαβών (Kamehameha, Makemake, afiafi, faʻaitoito, takaʻuriʻuri).

Ας επιστρέψουμε όμως το κυρίως θέμα. Παρότι λοιπόν ως ελληνικός πολιτισμός δεν ήρθαμε ποτέ σε επαφή με τον πολυνησιακό, κάποιες λέξης ταξίδεψαν ως εδώ χάρη στην παγκοσμιοποίηση και διάφορες μόδες:
  • Αλόχα (Aloha): Γνωστή χαβανέζικη λέξη που ετυμολογικά σημαίνει "ειρήνη, αγάπη, συμπόνια", χρησιμοποιούμενη επίσης σαν ευχή ή χαιρετισμός. Έτσι πέρασε και την Αγγλική γλώσσα. Ομόρριζα απαντώνται και σε άλλες πολυνησιακές γλώσσες, με παρόμοιες έννοιες.
  • Γιουκαλίλι (ʻukulele): Πρόκειται για αμερικάνικη παραφθορά της χαβανέζικης λέξης "ʔουκουλέλε" που σημαίνει "ψείρα (ʻuku) που πηδάει (lele)". Αυτή η μικρή κιθάρα δημιουργήθηκε στη Χαβάη τον 19 αιώνα με βάση πορτογαλέζικα μουσικά όργανα. Φυσικά η απότροφος σημαίνει οτι ή λέξη αρχίζει με το λαρυγγικό στοπ, και η αγγλική προφορά "γιου" είναι λάθος.
  • Μαϊτάϊ (Maitaʻi): Ταϊτινή λέξη που σημαίνει "καλό". Είναι γνωστή ως το όνομα του κοκτέιλ. Σημειώστε οτι τα παραπάνω δεν έχουν καμία σχέση με το άθλημα Muay-Thai.
  • Μαορί (Māori): Λέξη που φέρνει στο νου σωματώδεις άγριους πολεμιστές. Ετυμολογικά σημαίνει "φυσικός, φυσιολογικός, κανονικός" τη γλώσσα Μαορί. Οι Μαορί είναι ο γηγενής πολυνησιακός λαός της Ν. Ζηλανδίας, γνωστοί για την πολεμική τους κουλτούρα και τα τατουάζ στο πρόσωπο.
  • Παρεό (pāreu): Το χαρακτηριστικό ύφασμα που χρησιμοποιείται σε διάφορες περιοχές της Πολυνησίας αλλά και της Μαλαισίας (οπου είναι γνωστό σαν sarong). Η λέξη pāreu προέρχεται απο την Ταϊτινή γλώσσα, και έχει καταγραφεί από τον 19ο αιώνα.
  • Τατού/Τατουάζ (tatau): Η λέξη έχει έρθει στην Ευρώπη από τον πλοίαρχο Τζέιμς Κουκ, που ήρθε σε επαφή με τους Μαορί της Ν. Ζηλανδίας. Η λέξη tatau/tatu απαντάται σε διάφορες πολυνησιακές γλώσσες. Στη Σαμοϊκή γλώσσα σημαίνει "ακουμπάω".
  • Ταμπού (tapu): Άλλη μια λέξη που ήρθε απο τον Κουκ, αυτή τη φορά απο τη γλώσσα Τόνγκα, οπου σημαίνει "ιερό, απαγορευμένο".
  • Χαβάη (Hawaiʻi): Στην πραγματικότητα Hawai'i είναι το όνομα του μεγαλύτερου απο τα νησιά που αποτελούν αυτό που ξέρουμε σαν Χαβάη. Σύμφωνα με το θρύλο ονομάστηκε έτσι από τον μυθολογικό ήρωα Hawaiʻiloa που το ανακάλυψε. Ετυμολογικά η λέξη μάλλον σημαίνει "πατρίδα, κοιτίδα", και ομόρριζες λέξεις σε άλλες πολυνησιακές γλώσσες έχουν αυτή την μυθολογική έννοια: Hawaiki είναι η μεταθανάτια ζωή στη γλώσσα των Μαορί. Στη Σαμόα (που αρχαιολογικά είναι η κοιτίδα των Πολυνησίων) υπάρχει μέρος με όνομα Savaiʻi.
  • Χούλα χουπ (Hula): Ο αθλητικός κρίκος Hula Hoop αντλεί το όνομά του από άλλη μια χαβανέζικη λέξη: ο τελετουργικός χορός και χορογραφική παράσταση hula.

Σίγουρα υπάρχουν και άλλες λέξεις που θα μπορούσαμε να βρούμε στην βιβλιογραφία. Μοάι (το παρατσούκλι μου) για παράδειγμα είναι η λέξη για τα πανέμορφα αγάλματα της Ν. του Πάσχα. Καθότι όμως αποτελούν εξειδικευμένες ορολογίες που αφορούν την αρχαιολογία, δεν τις έλαβα υπόψη.

Θα χαρώ να απαντήσω σε όποιες απορίες, εαν υπάρχουν.
__________________
"E pala ma'a, 'ae lē pala 'upu"-Πολυνησιακή παροιμία
Οι πέτρες φθείρονται, οι λέξεις δε σβήνουν ποτέ

Τελευταία επεξεργασία από το χρήστη Moai : 12-11-17 στις 14:33
Απάντηση με παράθεση
The Following 2 Users Say Thank You to Moai For This Useful Post:
Easty (13-11-17), pazo (12-11-17)
 


Συνδεδεμένοι χρήστες που διαβάζουν αυτό το θέμα: 1 (0 μέλη και 1 επισκέπτες)
 
Εργαλεία Θεμάτων
Τρόποι εμφάνισης

Δικαιώματα - Επιλογές
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is σε λειτουργία
Τα Smilies είναι σε λειτουργία
Ο κώδικας [IMG] είναι σε λειτουργία
Ο κώδικας HTML είναι εκτός λειτουργίας

Που θέλετε να σας πάμε;


Όλες οι ώρες είναι GMT +3. Η ώρα τώρα είναι 20:11.



Forum engine powered by : vBulletin Version 3.8.2
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.