Οσον αφορά αυτό το θέμα, έχω βρει
αυτό το αρθράκι που προσωπικά το θεωρώ διαφωτιστικό.
Χαριν συγκρίσεως και μόνο, σε παραπέμπω και σε
αυτό το άρθρο που πηγαίνει στο άλλο άκρο, επιχειρώντας να προβεί σε "ετυμολογία" με ένα συνοθύλευμα παρετυμολογίας, σημειολογίας, μυστικισμού και άλλων ετερόκλητων ψευδοεπιστημονικών θεωρίων που, θεωρώ, καμία σχέση δεν έχουν με την επιστήμη της γλώσσας.
Τώρα, η υποτιθέμενη λέξη/ρίζα "ελ" δίνει και παίρνει συνήθως στη φιλολογία οπου ανήκει και το δεύτερο άρθρο. Η εντύπωση που έχω σχηματίσει, και θα το δεις και στο άρθρο, είναι οτι αυτή η ρίζα παραπέμπει συνειρμικά στο Θεό (Ελοχίμ) ή, στα περίφημα εξωγήινα όντα από το Σείριο. Αναλόγως πάντα την εκάστοτε "σχολή" που ανήκει στη φιλολογία αυτή.
Γλωσσολογικά τώρα, όσο ασχολούμαι με την Ελληνική γλώσσα, και χωρίς να είμαι ειδημών, δεν έχω παρατηρήσει πουθενά κάποια παραγωγική ρίζα "ελ" που αναφέρεται στο φως. Τουλάχιστον στα πλαίσια της "ορθόδοξης" λεξικογραφίας, γιατί ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι θέλει.
(Με μια πρώτη ματιά πάντως, η λέξη
λάμπω και οι συγγενικές της, από όσο βλέπω στο Wiktionary, αναγεται σε προϊστορική ρίζα lap-.)
Τώρα, τυπολογικά η Ελληνική (όπως και οι συγγενικές της) είναι συνθετική γλώσσα, που σημαίνει οτι παράγει σύνθετες λέξεις, αλλά και πτωτική γλώσσα. Οι συνθετικές γλώσσες είναι εν μέρει συγκολλητικές γλώσσες, αλλά αυτές πηγαίνουν στο ένα άκρο του φάσματος. Η πληροφορία δεν καταδεικνύεται στή μορφολογία της λέξης ή σε πτωτικές καταλήξεις, αλλά σε επι μέρους ρίζες και επιθέματα, τα οποία εν πολλοίς είναι αναλλοίωτα, σε αντίθεση με τις πτωτικές καταλήξεις. Το αποτέλεσμα είναι μια γλώσσα με ελάχιστες ανωμαλίες.
Παράδειγμα συγκολλητικής γλώσσας είναι τα Αρμένικα. Πχ. για να πεις "των τηλεφώνων" λες
heraxosneri, το οποίο περιλαμβάνει καταλήξεις πληθυντικού (-
ner) και πτώσεων (-
i κ.ο.κ.). Όλες οι πτώσεις πληθυντικού περιλαμβάνει το -
ner (
heraxosner), ενώ η γενική τόσο στον ενικό όσο και στον πληθυντικό, λήγει σε -
i (
heraxosi), δημιουργώντας έτσι ομαλούς συνδυασμούς. Αντίθετα σε γλώσσες όπως στα Ελληνικά, πρέπει να αλλάξεις την κατάληξη από -
ο σε-
α και -
ου, -
ων.
Άλλο παράδειγμα, το τρωκτικό της Ν. Αμερικής που αποκαλούμε υδρόχοιρο, στην ιθαγενή συγκολλητική γλώσσα Τούπι, ονομάζεται
κα'απιουάρα (
καα = φύλλο,
πιι = λεπτό,
ου = τρώω, -
άρα = κατάληξη) που σημαίνει "λεπτοφυλλοφάγος"
Αυτού του τύπου την ανάλυση όμως δεν μπορούμε να την κάνουμε στα Ελληνικά, γιατί δεν είναι συγκολλητική γλώσσα, τουλάχιστον σε αυτό το βαθμό. Αυτό το αναφέρω γιατί αυτή η λανθασμένη λογική χρησιμοποιείται συχνά σε παρετυμολογίες, όπως αυτές που μπορείς να δεις στο 2ο σύνδεσμο, δλδ. να αναλύουν μια λέξη όχι σε ετυμολογικές ρίζες, αλλά σε συλλαβικά ή δισύλλαβα στοιχεία αναζητώντας κάποιες μυστικιστικές έννοιες, ακόμα και με αναγραμματισμούς. Έτσι, η λέξη
ανήρ, δεν αποτελείται απο
α- στερητικό και το πρώτο στοιχείο της λέξης
νεαρός.
Θα μπορούσε φυσικά, και αποτελεί ενδιαφέρουσα τροφή για σκέψη, αλλά δεν ταιριάζει με το ιστορικό πλαίσιο που έχει συνθέσει η γλωσσολογία.
Ένα ακραίο παράδειγμα που είχα διαβάσει μια φορά, είναι οτι η λέξη
σοφία "ετυμολογείται" ως "αει φως".
